Nhiệt độ không khí là gì? Những lưu ý khi đo nhiệt độ không khí?
Nhiệt độ không khí là gì? Những lưu ý khi đo nhiệt độ không khí?
Nhiệt độ không khí là thuật ngữ mà chúng ta thường xuyên được nghe nhắc đến trong các chương trình dự báo thời tiết hay từ các nhà nghiên cứu khoa học. Vậy nhiệt không không khí và các đo nhiệt độ không khí là gì? Vì sao cần tính nhiệt độ không khí, nó có ảnh hưởng như thế nào đối với đời sống của con người…? Đây là những thông tin bạn nhất định phải biết khi nhắc tới nhiệt độ không khí.
Vậy..
Nhiệt độ không khí là gì?
Nhiệt độ không khí là hiện tượng khi các tia bức xạ của mặt trời đi qua khí quyển, lúc này mặt đất sẽ hấp thụ năng lượng nhiệt của mặt trời. Sau đó bức xạ lại vào không khí, khiến cho không khí nóng lên. Nhiệt độ không khí còn được coi là thước đo mức độ nóng lạnh của không khí.
Tầm quan trọng của nhiệt độ không khí là gì?
- Nhiệt độ không khí có lực ảnh hưởng khá lớn đến sự phát triển và sinh sản của thực vật và động vật.
Theo đó
- Nhiệt độ ấm hơn thì sự tăng trưởng về sinh học sẽ tốt hơn.
Ngoài ra, nhiệt độ không khí còn ảnh hưởng đến gần như tất cả các thông số dự báo thời tiết khác. Như:
- Tốc độ bay hơi của nước, độ ẩm tương đối, tốc độ gió, hướng gió và các hiện tượng kết tủa của thời tiết, cụ thể là mưa, tuyết hoặc là mưa đá.
Riêng trong lĩnh vực nghiên cứu dự báo thời tiết, khí hậu và nhiệt độ không khí, áp suất không khí & mật độ không khí là những phạm trù có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Theo đó, nếu các phần tử ấm lên, chúng sẽ di chuyển và va chạm vào nhau nhiều hơn à tạo áp lực không khí mạnh hơn, mật độ không khí dày hơn à Dễ dàng kết luận trình trạng mưa nắng trong những ngày sắp tới.
Cách tính nhiệt độ không khí là gì?
Bạn nghĩ rằng chỉ những nhà khoa học mới có thể đo được nhiệt độ không khí? Hoàn toàn sai lầm, chính bạn cũng có thể làm được điều đó, chỉ cần có đủ dụng cụ, kiến thức cũng như sự kiên nhẫn.
Vậy…
- Dụng cụ để đo nhiệt độ không khí là gì?
→ Nhiệt độ không khí được đo bằng nhiệt kế
- Đo như thế nào?
→ Để đo nhiệt độ không khí, bạn buộc phải đặt nhiệt kế trong bóng râm, và cách mặt đất 2 mét (một số tài liệu cho rằng chỉ cần cách mặt đất 1,5 mét).
+ Cách tính nhiệt độ không khí trung bình ngày: Để đo nhiệt độ trung bình của 1 ngày bạn cần đo 03 lần, với các giờ là: 5 giờ, 13 giờ, 21 giờ. Tất nhiên, nếu bạn có thể đo mỗi giờ 1 lần thì độ chính xác càng cao, nhưng điều đó rất mất thời gian và cũng không thực sự cần thiết. Sau khi đo xong, bạn lấy kết quả của 3 lần đo này cộng lại rồi chia cho 3 là ra nhiệt độ trung bình của 1 ngày.
+ Cách đo nhiệt độ trung bình tháng là gì? Bạn lấy kết quả nhiệt độ trung bình của từng ngày cộng lại, rồi chia theo số ngày là ra nhiệt độ tháng. Tương tự, với nhiệt độ trung bình năm, bạn lất nhiệt độ của các tháng cộng lại và chia cho 12 là ra.
Lưu ý: bắt buộc phải để nhiệt kế trong bóng râm khi đo nhiệt độ không khí!
Khi đo nhiệt độ không khí bạn bắt buộc phải để nhiệt kế trong bóng râm và cách mặt đất 2 mét vì những lý do sau:
- Nếu để nhiệt kế tiếp xúc trực tiếp (phơi sáng) ra ánh nắng mặt trời thì thủy ngân trong nhiệt kế sẽ bị dãn nở mạnh, dẫn đến làm sai lệch kết quả đo.
- Nếu để nhiệt kế quá gần mặt đất thì sẽ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ từ mặt đất, dẫn đến làm sai lệch kết quả đo.
Các thiết bị đo nhiệt độ khác
Để đo được nhiệt độ ta còn có các thiết bị đo nhiệt độ khác như: súng đo nhiệt độ hồng ngoại, thiết bị đo nhiệt độ đầu dò… nhưng những thiết bị này đều hoạt động trên cảm biến nhiệt độ,
Vậy cảm biến nhiệt độ hoạt động theo nguyên lý như thế nào ?
Nguyên lý của cảm biến nhiệt độ (nhiệt kế điện trở metal) là dựa trên cơ sở của sự thay đổi điện trở của kim loại đối với sự thay đổi nhiệt độ vượt trội.
Ưu điểm của thiết bị cảm biến nhiệt độ là gì?
Ưu điểm lớn nhất của cảm biến nhiệt là độ chính xác và độ tin cậy cao hơn rất nhiều so với các phép đo nhiệt độ được thực hiện bởi các cặp nhiệt điện hoặc nhiệt kế khác.
Tuy nhiên, nói thế không có nghĩa là sẽ không có bất cứ rủi ro gì khi đo nhiệt độ bằng thiết bị cảm biến nhiệt.
Tìm hiểu thêm: Các yếu tố dẫn làm thay đổi nhiệt độ không khí là gì?
Có 3 yếu tố dẫn đến sự thay đổi của nhiệt độ không khí, đó là:
- + Vị trí: Nhiệt độ không khí ở những vùng có vị trí giáp biển và những vùng nằm sâu trong lục địa có sự khác nhau rõ rệt.
- + Độ cao: Càng lên cao, nhiệt độ không khí càng giảm (cứ lên 100 mét, lại giảm 0,6 độ)
- + Vĩ độ: Nhiệt độ không khí giảm dần theo vĩ độ, tỷ lệ nghịch với vĩ độ.
Như vậy là chúng tôi vừa giới thiệu đến bạn cách đo nhiệt độ không khí. Thực chất, những khái niệm này chúng ta đã được nhắc đến trong chương trình địa lý lớp 6. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn nhớ ra được nhiều hơn và hiểu rõ hơn về nhiệt độ không khí! Cảm ơn bạn đã theo dõi!
